Uitleg over de geldcrisis

Veel banken zijn de laatste tijd in de problemen gekomen. Ze hadden met z'n allen te veel geld uitgeleend. Aan elkaar, aan bedrijven en aan mensen die iets wilden kopen. Ze vertrouwden erop dat iedereen terug zou betalen. Helaas bleek dat niet zo te zijn. En dat is een groot probleem.

Wat doen banken eigenlijk? Je kunt er sparen, je geld er dus heen brengen. Een deel van dat geld gaat in een kluis. Maar het grootste deel van het geld gebruiken banken om nog meer geld mee te verdienen. Dat werkt zo: ze lenen het uit. Bijvoorbeeld aan mensen die een huis willen kopen of een nieuwe auto, maar ook aan bedrijven én aan andere banken.

Iedereen die geld leent betaalt daarvoor. Bijvoorbeeld je leent 100 euro maar je moet dan 110 euro terug betalen. Die tien euro heet rente.

Dat lenen ging jarenlang goed. Tot voor kort. Een paar banken kwamen in de problemen doordat ze teveel geld hadden uitgeleend. Ook aan bedrijven en andere banken die het niet terug konden betalen. De kluis raakte leeg. Mensen die hun spaargeld er hadden liggen verloren het vertrouwen in de bank en wilden hún geld ook terug. Zo raakte de kluis leger en leger, ze konden hun schulden aan andere banken niet meer betalen en andere banken wilden hen ook geen geld meer geven. Sommige banken bleken al hun geld kwijt te zijn. Anderen raakten zwaar in de problemen.

De crisis begon in Amerika, daar zijn dan ook veel banken waar het slecht mee gaat. Maar omdat banken over de hele wereld zaken met elkaar doen. Gaat het nu ook in andere landen slecht. Ook in Nederland hebben banken grote problemen gehad.

Doordat de banken in de problemen zitten, gaat het ook slechter met bedrijven. Zij kunnen veel minder makkelijk geld lenen. Sommige bedrijven gaan daardoor dicht. Mensen verliezen dan hun baan.

Omdat veel dingen nu onzeker zijn, kunnen en willen mensen minder geld uitgeven. Ze doen wat zuiniger aan. Maar dat is eigenlijk niet goed. Winkels en andere bedrijven verdienen daardoor minder en sommigen gaan dan dus dicht. Dan verliezen nog meer mensen hun baan.

Nog meer uitleg over de geldcrisis vind je hier in het dossier. En vanavond natuurlijk kijken naar de speciale aflevering in het Jeugdjournaal!